Ułatwienia dostępu

Skip to main content

75. rocznica bitwy w Baraku

Drukuj
Opublikowano: 16 wrzesień 2014

Bitwa pod Barakiem7 i 8 września to od wielu lat pamięć o polskich żołnierzach, poległych w bitwie stoczonej w tych właśnie dniach 1939 roku w miejscowości Barak. W tych dniach żołnierze zgrupowania 36 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego pod dowództwem płk. Mieczysława Nakoniecznikoffa-Klukowskiego, utworzonej na bazie elitarnej brygady "Podole" Korpusu Ochrony Pogranicza z Czortkowa starli się z w okolicach Baraku i Szydłowca z oddziałami 2 Dywizji Lekkiej Wehrmachtu gen. Georga Stumme. W zażartej bitwie po południu 8 września polscy żołnierze zniszczyli kilka niemieckich czołgów i wozów pancernych. Poległo 128 polskich żołnierzy, spoczywających na kwaterach wojskowych szydłowieckiego cmentarza. Polegli żołnierze niemieccy – według różnych danych od 80 do stu kilkudziesięciu – zostali pochowani w okolicach nieistniejącej już leśniczówki w Baraku. Oddziałom polskim w wyniku starcia z Niemcami udało się przebić przez szosę – dzisiejszą E77 – i dołączyć do odciętych głównych sił dywizji w rejonie Iłży.

Od kilku lat, odkąd szydłowiecki Zespół Szkół przyjął imię Korpusu Ochrony Pogranicza, gośćmi szydłowieckich uroczystości organizowanych w Baraku od początku lat 90-tych, jest delegacja Straży Granicznej, kultywującej tradycje przedwojennych elitarnych jednostek KOP.

7 września na kwaterach wojennych szydłowieckiego cmentarza, gdzie spoczywają polegli żołnierze, w świetle pochodni, w asyście kompanii reprezentacyjnej Straży Granicznej nadkom. Jarosław Kaprzyk odczytał uroczysty apel poległych, wzywając w nim pamięć poległych żołnierzy, a także pozostałych mieszkańców Szydłowca, walczących z niemieckim okupantem. Obecni byli księża, samorządowcy, kombatanci i ich rodziny, młodzież szkolna, a także liczni mieszkańcy Szydłowca, Woli Korzeniowej i Baraku. Młodzież z Zespołu Szkół zaprezentowała program artystyczny, a ksiądz dziekan Adam Radzimirski z kapelanem Nadwiślańskiego Oddziału SG, ks. płk. Ryszardem Preussem, poprowadzili modlitwę za Ojczyznę i poległych żołnierzy. Zapłonęły znicze pamięci. Przy dźwiękach werbla delegacje kombatantów, młodzieży i środowisk mieszkańców złożyły pod pomnikiem wdzięczności dla poległych, wiązanki biało-czerwonych kwiatów. W imieniu mieszkańców miasta i gminy kwiaty pod pomnikiem złożył Burmistrz Szydłowca Andrzej Jarzyński z Przewodniczącą Rady Miejskiej Krystyną Bednarczyk, Sekretarz Gminy Dorotą Kubiś i komendantem Straży Miejskiej Zbigniewem Sobierajskim.

W poniedziałek o godz. 9.00 w Zespole Szkół im Korpusu Ochrony Pogranicza odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika, upamiętniającego żołnierzy KOP. Uroczystości towarzyszyła kompania reprezentacyjna SG, której funkcjonariusze zaciągnęli pod pomnikiem wartę honorową i Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej z Nowego Sącza pod batutą mjr Leszka Mieczkowskiego. Pomnik, przedstawia zrywającego się do lotu wojskowego orła i zaprojektowany został przez szydłowieckiego artystę plastyka Jarosława Pajka. Na tablicy pod orłem widnieje napis – Żołnierzom Korpusu Ochrony Pogranicza, obrońcom polskich granic 1924 – 1939. Pomnik odsłonili wspólnie pani Maria Rubas ze Stowarzyszenia Weteranów Polskich Formacji Granicznych, starosta Włodzimierz Górlicki i przewodniczący Rady Powiatu Szydłowieckiego Marek Sokołowski, a poświęcili wspólnie delegat Biskupa Polowego ks. płk Zbigniew Kępa, ksiądz dziekan Adam Radzimirski i kapelan SG ks. Płk Ryszard Preuss.

Obecny był gen. bryg. SG Jacek Bajger, zastępca Komendanta Głównego Straży Granicznej, który w swym przemówieniu do młodzieży dziękował za kultywowanie pamięci o Korpusie Ochrony Pogranicza. Mówił o wartościach, jakie pamięć ta przekazuje i o wymaganiach, jakie stawia ona przed młodzieżą. Po wystąpieniu generała, uczniowie pierwszych klas Zespołu Szkół im. KOP złożyli uroczyste ślubowanie na sztandar szkoły. Po uroczystości w świetlicy Zespołu Szkół młodzież zaprezentowała gościom program artystyczny.

O godzinie 11.30 w kościele św. Zygmunta odbyła się uroczysta msza święta poświęcona poległym żołnierzom. Mszy przewodniczył delegat Biskupa Polowego ks. płk Zbigniew Kępa, koncelebrowali ks. płk Ryszard Preuss i ks. Krzysztof Nowosielski. Eucharystia odprawiona została w pełnym ceremoniale wojskowym – w obecności sztandaru Straży Granicznej i kompanii reprezentacyjnej, w oprawie muzycznej orkiestry SG z Nowego Sącza. Prezbiterium wypełnione było sztandarami kombatantów, służb państwowych, szkół, zakładów pracy i organizacji społecznych. Kościół wypełnił tłum młodzieży, mieszkańców Szydłowca i gości. Do przedstawicieli rodzin poległych w Baraku żołnierzy dołączył w tym roku inż. Henryk Mróz z rodziną, który o miejscu pochówku brata swojego ojca, kpt.Stefana Mroza, spoczywającego na szydłowieckim cmentarzu dowiedział się z internetu.

Po mszy zgromadzeni udali się do Baraku, pod Pomnik Żołnierzy 1939 roku na miejsce bitwy, która się rozegrała 75 lat temu. Wartę honorową przed pomnikiem zaciągnęli funkcjonariusze Straży Granicznej i poczty sztandarowe organizacji i szkół. Przy dźwiękach werbla delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów. W imieniu mieszkańców miasta i gminy Szydłowiec kwiaty pod pomnikiem złożyli Burmistrz Szydłowca Andrzej Jarzyński i Sekretarz Gminy Dorota Kubiś.

Przyszedł również czas na podziękowania. Odznakę „Za zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych” z rąk przedstawicieli Zarządu Koła w Szydłowcu otrzymał Wiceburmistrz Szydłowca Krzysztof Ziółkowski, Sekretarz Gminy Dorota Kubiś, Naczelnik Wydziału Informacji i Promocji Justyna Jezierska, a także Przewodniczący Rady Powiatu w Szydłowcu Marek Sokołowski, który w imieniu wyróżnionych podziękował za wyróżnienie.

Organizatorami szydłowieckich obchodów byli - Starosta Szydłowiecki, Burmistrz Szydłowca, Komendant Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej, przy udziale Zespołu Szkół im. KOP i Szydłowieckiego Centrum Kultury i Sportu – Zamek.

{phocagallery view=category|categoryid=927|limitstart=0|limitcount=20}