Strażacy ostrzegają przed czadem

Trwa ogólnopolska kampania profilaktyczno-edukacyjna "NIE DLA CZADU". Jej celem jest uświadomienie społeczeństwa o zagrożeniach związanych z zatruciami wywołanymi tlenkiem węgla. W kampanię zaangażowała się Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Szydłowcu.

Tlenek węgla (czad) jest gazem, który powstaje w wyniku niepełnego spalania między innymi węgla, drewna, gazu oraz oleju opałowego. Posiada także właściwości wybuchowe, a w powietrzu pali się niebieskawym płomieniem. Jest nieco lżejszy od powietrza, przez co łatwo się rozprzestrzenia. Jest tym groźniejszy, że nie posiada smaku, zapachu, barwy. Ze względu na swoje właściwości oraz sposób działania na organizm ludzki, tlenek węgla zwany jest również cichym zabójcą.

Źródłem czadu mogą być wszelkiego rodzaju piece grzewcze, kominki, przenośne piecyki gazowe, piece kaflowe a nawet kuchenki gazowe. Gdy powyższe urządzenia mają zapewniony ciągły dopływ świeżego powietrza oraz dobre odprowadzenie spalin, to ilość tlenku węgla potocznie zwanego czadem produkowana w trakcie ich pracy jest na tyle mała, że nie zagraża zdrowiu i życiu domowników. Problem powstaje w sytuacji, gdy urządzenie jest popsute lub rozregulowane, lub gdy dopływ świeżego powietrza do budynku zostaje znacznie lub całkowicie ograniczony ( np. zablokowany lub nieszczelny przewód kominowy, pozatykane kratki wentylacyjne ). W wyniku niepełnego spalania w pomieszczeniach zaczyna się gromadzić tlenek węgla.

Przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych może powstać również tzw. "zjawisko ciągu wstecznego". Spaliny zamiast wydobywać się przewodem kominowym na zewnątrz budynku są z powrotem zasysane. Do podobnej sytuacji może dojść także w przypadku zbyt szczelnych pomieszczeń. Czas, w którym najczęściej dochodzi do zatruć czadem to tzw. okres grzewczy. W zimie większość użytkowników budynków uszczelnia okna i drzwi przed zimnem. W ten sposób ogranicza się wymianę powietrza, a tym samym do spalania paliwa nie dostarcza się odpowiedniej ilości tlenu. Źródłem czadu mogą być również samochody pozostające z włączonym silnikiem w garażu lub grille użytkowane w zamkniętych pomieszczeniach.

Objawy zatrucia uzależnione są od stężenia oraz czasu narażenia. Objawy te mogą być czasami mylone z grypą lub zatruciem pokarmowym. Szczególnie narażeni na niekorzystne skutki działania tlenku węgla są ludzie starsi, chorujący na serce i z kłopotami w oddychaniu oraz dzieci i płody. Pierwsze oznaki zatrucia tlenkiem węgla to osłabienie organizmu i bóle głowy, senność i zmęczenie. Przy wysokich stężeniach utrata przytomności a w konsekwencji ryzyko wystąpienia zgonu.

Tlenek węgla do organizmu wchłania się w czasie, gdy oddychamy. Tak też zostaje z niego wydalony, (kiedy udaję się w porę wynieść zatrutą osobę na powietrze). Kiedy już jest w naszych płucach, wiążę się z hemoglobiną, składnikiem naszej krwi, biorącą czynny udział w transporcie tlenu w naszym organizmie. Jego właściwości łączenia się z hemoglobiną są o około 200 - 300 razy większe niż tlenu. Dlatego też tlenek węgla uniemożliwia tak zmienionej hemoglobinie przenoszenie tlenu w organizmie człowieka co w konsekwencji prowadzi do niedotlenienia układu nerwowego i naczyniowo-sercowego.

W celu uniknięcia sytuacji stwarzających zagrożenia zatruciem tlenku węgla należy przestrzegać następujących zasad:

• nie należy stosować do ogrzewania pomieszczeń, w których stale przebywają ludzie gazowych przenośnych urządzeń promiennikowych,
• nie należy ogrzewać pomieszczeń za pomocą kuchni gazowych gdyż może to spowodować poważne zatrucia,
• w pomieszczeniach, których występuje spalanie paliwa należy zapewnić skuteczną wentylację,
• nie należy zatykać kratek wentylacyjnych w drzwiach do łazienki oraz od przewodów wentylacyjnych,
• wszelkie prace naprawcze, przeróbki, modernizacje i prace konserwacyjne przy urządzeniach na paliwo stałe, ciekłe i gazowe powinny wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

Aby uchronić się przed zaczadzeniem należy co najmniej raz w roku dokonać przeglądu stanu technicznego urządzeń grzewczych i przewodów dymowych zwracając szczególną uwagę czy: przewód kominowy nie jest zatkany, nie występują uszkodzenia zewnętrznej obudowy komina.

Ponadto w pomieszczeniach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego należy usuwać zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:

• co najmniej 4 razy w roku od palenisk opalanych paliwem stałym,
  
• co najmniej 2 razy w roku od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym.
  Natomiast zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych należy usuwać co najmniej raz w roku. Przestrzeganie powyższych zaleceń pozwoli na uniknięcie niepożądanych sytuacji w naszych mieszkaniach.

Rozwiązaniem, które może uchronić nas przed zaczadzeniem, są czujki przeciwpożarowe reagujące na tlenek węgla, które powinny zostać zamontowane w miejscach gdzie może pojawić się tlenek węgla. Czujka po wykryciu gazu bardzo szybko reaguje i informuje

nas o tym dźwiękiem. Posiada ona własne bateryjne zasilanie. Czujki najłatwiej można dostać w sklepach, które oferują systemy alarmowe. Instalacja takiej czujki jest dość prosta i można ja wykonać na własną rękę.

Więcej informacji na stronie www.straz.gov.pl.

Informację przygotował kpt. Bartłomiej Wilczyński Rzecznik Prasowy Komendanta Powiatowego PSP w Szydłowcu.