Szydłowiecki „Projekt Kluczowy”
29 grudnia 2009 roku Zarząd Województwa Mazowieckiego zdecydował o wpisaniu na listę tzw. projektów kluczowych, czyli przyjętych do realizacji w ramach RPO WM w trybie indywidualnym, przygotowanego przez Gminę Szydłowiec wniosku zatytułowanego „Odnowa zabytkowych obiektów i przestrzeni publicznej w Szydłowcu - poprawa funkcjonalności i dostępności infrastruktury kulturalnej i turystycznej dla mieszkańców Mazowsza”.
Decyzję podjęto z uwagi na duże znaczenie szydłowieckiego projektu dla całego regionu i jego dobre przygotowanie merytoryczne. Wpisanie projektu na tzw. „listę indykatywną” i nadanie mu statusu kluczowego zapewniło mu zarezerwowanie środków w ramach budżetu danego priorytetu programu operacyjnego. Postawiło to jednak realizatorów wniosku – administrację samorządową gminy Szydłowiec przed koniecznością zachowania wymagających rygorów na etapie przygotowania i przeprowadzenia procedur administracyjnych i poszczególnych etapów wykonywania zaplanowanych prac. Jednym z wymogów było między innymi przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych na temat projektu. W ramach tych konsultacji swoje opinie przesłało do Zarządu Województwa Mazowieckiego 160 podmiotów – od osób fizycznych, poprzez podmioty samorządowe aż po stowarzyszenia i organizacje obywatelskie. Były to wyłącznie opinie pozytywne.
7 stycznia 2010 roku w zamku Szydłowieckich i Radziwiłłów, obiekcie, który będzie restaurowany w ramach realizacji projektu, Burmistrz Szydłowca Andrzej Jarzyński oficjalnie przedstawił założenia zaplanowanych prac zaproszonym na spotkanie szydłowieckim samorządowcom – członkom Rady Miejskiej, Rady Powiatu Szydłowieckiego, kierownikom jednostek gminy, ważnych instytucji miejskich i powiatowych, wójtom gmin wchodzących w skład powiatu szydłowieckiego. W spotkaniu brał także udział członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Piotr Szprendałowicz. Burmistrz Andrzej Jarzyński szczegółowo omówił założenia zaplanowanych prac, prezentując zebranym stan obiektów i miejsc, które w ramach projektu zyskają nowe oblicze a także funkcje. Realizacja projektu to kompleksowe uporządkowanie, remont i rewitalizacja szydłowieckiej przestrzeni publicznej, czyli najbardziej reprezentacyjnych miejsc miasta – zamku Szydłowieckich i Radziwiłłów wraz z wyspą i Parkiem Radziwiłłowskim, remont ratusza, zagospodarowanie budynku dawnej szkoły sapieżyńskiej, czyli tzw. hotelu „Pod Dębem”, ułożenie nowej nawierzchni Rynku Wielkiego i ulicy Radomskiej na odcinku od Rynku do placu Marii Konopnickiej, a także nowe zagospodarowanie Skweru Staromiejskiego w sąsiedztwie kościoła św. Zygmunta.
19 kwietna 2011 roku Zarząd Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę zatwierdzającą dofinansowanie projektu Gminy Szydłowiec w kwocie 26 052 378,97 zł. Dofinansowanie pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
16 czerwca 2011 roku w murach szydłowieckiego zamku Andrzej Jarzyński Burmistrz Szydłowca i Leszek Ruszczyk Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego, przy kontrasygnacie Iwony Czarnoty Skarbnika Gminy podpisali umowę na realizację projektu kluczowego. Dla Gminy Szydłowiec to wielki sukces, ale także ogromne wyzwanie. Głównym celem projektu jest podniesienie atrakcyjności, konkurencyjności i świetności Szydłowca poprzez odnowę zabytkowych obiektów, przywrócenie cech śródmiejskich historycznemu centrum, wzmocnienie więzi społeczeństwa z miastem oraz wyeksponowanie walorów historycznych i kulturowych miasta.
21 listopada 2011 roku w sali zamku Burmistrz Szydłowca Andrzej Jarzyński i Skarbnik Gminy Iwona Czarnota podpisali umowy z wykonawcami, którzy realizowali pierwsze trzy z sześciu zadań ujętych w projekcie „Odnowa zabytkowych obiektów i przestrzeni publicznej w Szydłowcu, poprawa funkcjonalności i dostępności infrastruktury kulturalnej i turystycznej dla mieszkańców Mazowsza”, współfinansowanym z Unii Europejskiej.
Wartość zaplanowanych inwestycji to 29.863.883,20 zł, z czego 25.384.300,71 zł będzie pochodzić ze środków Unii Europejskiej, a 4.479.582,49 z budżetu gminy Szydłowiec.
Obiekty, które w wyniku realizacji szydłowieckiego projektu już odzyskały swoją świetność to najstarsze zabytki architektury Szydłowca - XVII-wieczny późnorenesansowy ratusz miejski, XIX-wieczny klasycystyczny budynek szkoły ufundowanej w 1819 roku przez Annę Sapieżynę, znany jako „Hotel pod Dębem”. W wybudowanym budynku przy ulicy Kolejowej, mającym nową piękną formę, funkcjonowało będzie Regionalne Centrum Biblioteczno-Multimedialnego.
Ratusz
Ratusz w stylu późnego renesansu, usytuowany pośrodku średniowiecznego rynku – obecnie Rynek Wielki - to jeden z najpiękniejszych obiektów tego typu nie tylko na Mazowszu, ale i w Polsce. Został wybudowany w latach 1602 – 1629 na zamówienie miasta przez włoskich budowniczych Kacpra i Alberta Fodygów. Od początku pełni funkcję centrum miejskiej administracji, z wyjątkiem krótkiego okresu w powojennej historii miasta, kiedy z braku odpowiednich obiektów był siedzibą placówek oświatowych i instytucji administracji wojskowej. Po gruntownym remoncie na przełomie lat 80 i 90-tych został siedzibą Burmistrza i Urzędu Miejskiego. W ratuszowych piwnicach od końca lat 70-tych mieści się stylowa kawiarnia i restauracja.
Prace rozpoczęły się 7.12.2011 r. Wykonywało je konsorcjum firm: „ROSA-BUD” S.A z Radomia i PPHU „ROSA-BUD” Roman Jan Saczywko. Prace obejmowały osuszenie murów przyziemia, poprzez wykonanie przepony powyżej posadzki piwnic metoda iniekcji, remont elewacji polegający na wymianie tynków zewnętrznych z uwzględnieniem wzmocnienia ścian kotwami w miejscach pęknięć, adaptację balkonu wieży ratuszowej na platformę widokową z zabezpieczeniem w postaci osiatkowania, remont konstrukcji dachowej polegający na zabezpieczeniu elementów więźby środkami grzybobójczymi i ogniochronnymi, a także wzmocnieniu elementów konstrukcyjnych bądź ich wymianie. Wykonano nowe schody zewnętrzne, wyremontowano studzienki doświetlające okna piwniczne, opaski wokół budynku a także obróbki blacharskie. Poniesione nakłady na wykonanie prac wyniosły 1.238.184,22 zł. W tym środki pochodzące z EFRR - 1.052.443,41 zł., a środki gminy -185.740,81 zł.
Hotel „Pod Dębem”
Budynek w stylu klasycystycznym, wybudowała w roku 1819 właścicielka miasta, Anna Sapieżyna z przeznaczeniem na szkołę elementarną. Funkcje szkolne pełnił budynek do końca lat 60-tych. Mieściły się w nim kolejno – sapieżyńska szkoła elementarna, w okresie 20-lecia międzywojennego powszechna szkoła podstawowa, po wojnie kolejno szkoła podstawowa i liceum ogólnokształcące. W latach 70-tych budynek przejęło Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze z przeznaczeniem na hotel dla turystów. Od starych dębów, rosnących na dziedzińcu przyjęto nazwę "Hotel pod Dębem". Przez ponad 20 lat budynek był niewykorzystywany.
Prace modernizacyjne zostały rozpoczęte 9 grudnia 2011 roku. Wykonywało je Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego "Kartel" S.A. Z Jędrzejowa. W ramach prac dokonano renowacji istniejących murów fundamentowych, wraz z izolacją przeciwwilgociową, naprawiono uszkodzone miejsca w ścianach budynku, zaadaptowano strych na poddasze użytkowe, wymieniono stropy wraz z więźbą dachową i pokrycie dachu nową dachówką ceramiczną, zamontowano nową stolarkę drzwiowa i okienną, wykonano przyłącza – wodociągowe, kanalizacji sanitarnej i ciepłownicze, nową instalację elektryczną, teletechniczną, wodno-kanalizacyjną, wentylacyjną, instalację centralnego ogrzewania, zamontowano windę osobową. Zagospodarowano także teren wokół hotelu, który dodatkowo rozbudowano o dopasowaną pod względem stylu przybudówkę z bramą przejazdowa, mieszczącą miejską informację turystyczną. Zakupiono także wyposażenie hotelu. Prace zakończono 7.12.2012 roku. Wartość poniesionych nakładów wyniosła 4.892.614,99 zł., w tym środki EFRR - 4.258.692,72 zł., środki gminy - 633.922,27 zł. W drodze przetargu zostanie wyłoniony dzierżawca budynku, którego zadaniem będzie prowadzenie w nim działalności hotelarskiej. W rozbudowanym budynku będzie funkcjonował obiekt hotelowy składający się z części hotelowej z 13 pokojami na 25 miejsc noclegowych, części usługowej.
Regionalne Centrum Biblioteczno-Multimedialne
W budynku od początku lat 80-tych do roku 2007 mieściła się siedziba szydłowieckiej Komendy Hufca Związku Harcerstwa Polskiego. Po reorganizacji struktury ZHP i likwidacji komendy hufca budynek przestał być wykorzystywany.
Prace rozpoczęły się w 21 listopada 2011 roku. Wykonawcą był Zakład Inwestycji Budownictwa „Pekabud” Kazimierz Perłowski z Łączan k. Wierzbicy. Budowa budynku na siedzibę Regionalnego Centrum Biblioteczno-Multimedialnego objęła rozbiórkę istniejącego budynku wraz z demontażem istniejących przyłączy, wykonanie nowych fundamentów, ścian zewnętrznych i wewnętrznych wraz z tynkami wewnętrznymi, stropów i stropodachu, docieplenia ścian zewnętrznych styropianem i wyprawy elewacyjnej, wykonanie docieplenia stropodachu styropianem oraz pokrycia, a także instalacji elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, wentylacji nawiewno wywiewnej, klimatyzacji i przeciwpożarowego systemu alarmowego. Zamontowano windę, stolarkę okienną i drzwiową. Zakupiono wyposażenie wewnętrzne i wykonano zagospodarowanie terenu wraz z przebudową istniejących miejsc postojowych. W budynku jeszcze w bieżącym roku znajdzie siedzibę istniejąca od 1930 roku Biblioteka Publiczna, działająca obecnie w strukturze Szydłowieckiego Centrum Kultury i Sportu – Zamek. Biblioteka dysponuje księgozbiorem liczącym ok. 40.000 woluminów, obejmującym literaturę naukową i popularnonaukową z różnych dziedzin, księgozbiór o charakterze informacyjnym, bogaty zbiór wydawnictw regionalnych. Wśród wielu cennych pozycji znajdują się dzieła o dużej wartości bibliofilskiej i unikatowym charakterze.
Regionalne Centrum Biblioteczno – Multimedialne prowadzić będzie działalność z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych. Organizować będzie atrakcyjne formy pracy z czytelnikiem służące popularyzowaniu nauki, sztuki oraz upowszechnianiu dorobku kulturalnego Miasta i Gminy, współdziałać z bibliotekami innych sieci, instytucjami i organizacjami. Powstanie nowe, przyjazne czytelnikom miejsce na mapie kulturalnej miasta i regionu - otwarte na współpracę, służące zaspokojeniu potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych. Prace zakończono 19.12.2012 roku. Wartość poniesionych wyniosła 2.468.658,24 zł., w tym środki pochodzące z EFRR - 2.062.313,20 zł., środki gminy - 406.345,04 zł.
Następnym etapem prac w ramach projektu będzie rewitalizacja szydłowieckiego zamku - gotycko renesansowej siedziby Szydłowieckich i Radziwiłłów i zagospodarowanie jego otoczenia czyli Parku Radziwiłłowskiego i wyspy zamkowej. Zrewitalizowane zostanie również bezpośrednie otoczenie Ratusza i hotelu „Pod Dębem”, a więc płyta Rynku Wielkiego i wychodząca z rynku główna ulica starego Szydłowca, czyli ul. Radomska.