Malarz na Szydłowcu - W. Malecki

Władysław Aleksander Malecki urodzony w Masłowie koło Kielc, zmarł w Szydłowcu w 1900 roku. Malarz realista, pejzażysta, przedstawiciel szkoły monachijskiej w malarstwie.

Życiorys

Władysław swoją artystyczną drogę rozpoczął w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, którą ukończył w 1865 roku. Był pracowitym i cierpliwym uczniem, lecz jego pierwsze wystawy pozostały niezauważone. Po skończeniu szkoły zatrudnił się w dekoratorni teatrów rządowych, gdzie pod kierunkiem znanego malarza Antonia Sacchettiego, wykonywał różne prace pomocnicze, stopniowo zyskując uznanie, tyle by powierzono mu w 1865 roku wykonanie dekoracji przedstawiającej Łazienki Królewskie do utworu Deotymy Potęga jałmużny.
W 1866 roku otrzymał stypendium rządowe, które pozwoliło mu kontynuować studia za granicą. Wówczas udał się do Monachium. Tu w jego twórczości rozpoczyna się pierwszy okres, zwany monachijskim. Po przyjeździe do Monachium, Malecki trafił do prywatnej pracowni wybitnego pejzażysty Eduarda Schleicha. Bardzo szybko przystał do kolonii artystów polskich, skupiała ona takich artystów jak: Józef Brandt, Aleksander i Maksymilian Gierymscy, Ludwik Kruella, Juliusz Kossak. Maksymilian Gierymski i Kossak z uznaniem wypowiadali się o jego obrazach, popierał Maleckiego również Józef Brandt.
Po ukończeniu studiów przebywał, z kilkoma przerwami, w Monachium do 1879 r. Stąd odbył kilka podróży po Bawarii, Polsce i Tyrolu. Wystawy jego obrazów w Polsce nie były udane, rodacy doceniali jego kunszt, ale mieli za złe, że swoim talentem maluje Alpy, zamiast rodzimych widoków.

Z powodzeniem prezentował obrazy na wystawach międzynarodowych: w 1872 na 48. Wystawie Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie zdobył brązowy medal, także brąz w 1873 roku na Wystawie Powszechnej w Wiedniu oraz dwukrotnie w Crystal Palace Picture Gallery w Londynie, zdobywając tam w 1874 roku złoty medal za obraz "Przedmieście Krakowa" a w 1877 roku srebrny za "Krajobraz w Górach Bawarskich". Plotki głoszą, że w 1879 roku zdobył trzeci medal, również złoty, za Sejm Bociani.

W 1880 roku wrócił do Polski, jednak nie był to szczęśliwy powrót. Po powrocie do kraju osiadł na stałe w Warszawie, często wyjeżdżał, by malować. Odbył kilka podróży po kieleczczyźnie, Małopolsce, Wołyniu i Mazowszu. Obrazy Maleckiego nie były tak docenianie jak za granicą, jego dzieła nie zyskały uznania w oczach krajowej krytyki artystycznej, przez co miał niewiele nabywców. Dostatnie życie w Monachium pozwalało mu udzielać pożyczek, które po powrocie do Polski, dalej zostały niespłacone, skazując jego na coraz to gorszy los. Nie mógł dostać pracy, na którą liczył jako malarz dekoracyjny w teatrze i zaczął zarabiać na życie jako nauczyciel rysunku i kaligrafii dla dzieci, pierwej w rodzinnych stronach, później w Warszawie, jednak porzucił tą pracę. Ostatnie 10 lat życia dzieli artysta między Warszawę, Niekłań i Szydłowiec, gdzie mieszka od maja 1898, aż do śmierci. Nie zagrzał nigdzie miejsca na dłużej, jednak sytuacja wydawała się zmieniać gdy przeprowadził się do Szydłowca. Tutaj burmistrz miasta pozwolił mu zamieszkać w jednej z sal ratusza, gdzie jednocześnie miał pracownię. Stronił od ludzi i prowadził osamotniony tryb życia, możliwe, że sprawiła to jego choroba. Cierpiał na silne bóle reumatyczne, miał coraz większe problemy z poruszaniem się, mówi się, że w pewnym momencie nawet ołówki musiał przywiązywać sobie do ręki, by móc rysować. Osamotnienie i choroba, sprawiły, że Malecki zaczął popadać w depresję, możliwe, że to przez nią odmawiał jedzenia, aż w końcu zmarł z wycieńczenia. Znaleźli go leżącego na podłodze, stróż oraz ówczesny burmistrz Szydłowca Dereń. Tak zakończył się los, tego wielkiego artysty. Samych obrazów Malecki zostawił ponad 600, prócz tego zostawił przybory malarskie, medale srebrne i brązowe i futeralik po złotym, zdobytym w Londynie, który zmuszony był sprzedać. Malecki nie kontaktował się z kolegami artystami, którzy na pewno by mu pomogli.

Dziś część jego prac znajduje się w muzeach narodowych w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie i Kielcach. Reprodukcje obrazów Maleckiego w oryginalnych rozmiarach, mogą Państwo znaleźć w szydłowieckim ratuszu.

Źródło:

• Andrzej Ryszkiewicz, hasło osobowe w Polskim Słowniku Biograficznym, 1974.
• Emmanuel Swieykowski, Pamiętnik Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Kraków 1905.
• Władysław Aleksander Malecki: 1836–1900, katalog wystawy monograficznej pod redakcją Alojzego Obornego, Muzeum Narodowe w Kielcach, 1999.
• Fotografie obrazów: Muzuem Narodowe w Kielcach

Przygotowanie tekstu: Wydział Informacji i Promocji Urzędu Miejskiego w Szydlowcu, autor: K. Majstrak